Gehaktovenschotel met dadels

Met de Griekse moussaka in het hoofd kwam ik op dit recept. Het is op basis van tomatensaus in plaats van béchamelsaus en heeft wat verrassende smaakaccenten.

Ontvel zes grote tomaten en pureer ze met een beetje olijfolie in een pan. Voeg een fijngesneden teentje knoflook toe en laat meekoken. Kruid met 1 tl tijm, 1 tl rozemarijn. 1 tl nootmuskaat en peper. Doe een gebroken laurierblad en 5 jeneverbessen in een theeëi en laat dat meekoken in de saus. Bak ondertussen 300 gram rundergehakt rul met olie en een teentje fijngesneden knoflook. Voeg de tomatensaus toe. Snijd een halve paprika, een halve courgette en een halve aubergine in plakjes. Droog de aubergine 5 minuten op een bakblik onder een hete grill. Ontpit 8 dadels en snijd in reepjes. Snijd de plakjes courgette in vieren en bak samen met de dadels mee met het gehakt. 

Schep het gehaktmengsel in een ovenschaal en dek af met een laag puree. Strooi er kaas over en zet 20 minuten in de oven op 200 graden, tot de kaas gesmolten is.

Boerenkool met zalm en blauwe kaas

Quinoa komt uit de Andes en is een soort ganzenvoet, waartoe amarant behoort, maar ook spinazie. De korrels van quinoa groeien in rode of oranje pluimen. Het graan lijkt op gierst en de blaadjes lijken op spinazie. Die blaadjes worden overigens niet gegeten. De bloemetjes zijn witgeel van kleur. De plant kan tussen 60 centimeter en 2 meter hoog worden. Quinoa heeft z’n eigen natuurlijke beschermingstof tegen insecten en ander ongedierte, saponin genaamd. Daarom hoeven er geen bestrijdingsmiddelen te worden gebruikt en is het meestal een volledig biologisch product. Het is wel aan te raden om de quinoa voor het koken goed af te spoelen.
Het zaad van quinoa is erg voedzaam en glutenvrij en is uitstekend te gebruiken als vervanger van een graanproduct. Het zaad wordt gekookt of gestoomd. Quinoa is rijk aan eiwitten, vitamine B2 en E en mineralen als ijzer, koper en magnesium.

Snijd twee teentjes knoflook. Verhit olie in de wok en bak 300 gr boerenkool met de knoflook. Verwerk de kool beetje voor beetje, zodat hij kan slinken en er weer meer in de pan kan. Voeg 200 ml room toe. Snijd 300 gr zalmfilet in blokjes en strooi er vierseizoenenpeper over. Snijd 150 gr kastanjechampignons in plakjes en bak ze samen met de zalm in olie in een andere pan. Voeg 150 gr blauwe kaas in blokjes bij de boerenkool en laat de kaas smelten. Schep de zalm en champignons bij de boerenkool.

Serveer met quinoa of bulgur.

Garnalen met zoete aardappel

Snijd en fruit knoflook en bak 150 gram jumbogarnalen met de knoflook in olie. Na twee minuten uit de olie scheppen en twee zoete aardappels in blokjes en 100 gram koolraap in reepjes er 5 minuten in bakken. Voeg een zakje woksaus toe naar keuze (hier: ketjap-sesam) en bak enkele mini maiskolfjes mee. Voeg op het laatst de garnalen weer toe. Strooi er voor het serveren geroosterde sesamzaadjes over.

Pizza

Voor het deeg:
Droge gist (een half zakje) moet eerst met 1 tl suiker en handwarm water tot een papje geroerd worden en tien minuten staan. Gist (een half zakje) zoals op de foto afgebeeld kan direct verwerkt worden met de 250 gr bloem. Voeg twee eetlepels olijfolie toe en drie eetlepels handwarm water. Kneed het deeg geruime tijd tot een samenhangende bal ontstaat. Dek het deeg af met een vochtige doek en laat het op een warme plaats 45 minuten rijzen.
Voor het deeg kan ook heel goed olijfolie met een smaakje gebruikt worden, bijvoorbeeld met rozemarijn of knoflook.

Voor de pizzasaus:
Snipper en fruit 1 ui en enkele teentjes knoflook. Voeg 500 gr gezeefde tomaten toe en flink wat italiaanse kruiden (gedroogd of vers): oregano, tijm, rozemarijn, salie. Roer twee eetlepels olijfolie en een theelepel suiker door de saus. Laat enige tijd zachtjes pruttelen, totdat de saus dik en geurig is. Af en toe roeren.

Rol het deeg uit op een bakblik en smeer de bodem ruim in met de tomatensaus.

Voor het beleg:
Met het beleg kan natuurlijk naar hartelust gevariëerd worden. Voor deze pizza zijn de volgende ingrediënten gebruikt die ik links en rechts verdeelde.
De ene helft: 1 blikje tonijn en een halve courgette.
De andere helft: 1 bol mozzarella in plakjes gesneden.
Over de hele pizza: een half blikje gegrilde aubergines in tomatensaus, geraspte kaas, kaas 'flakes' en een handjevol rucola.
Daarnaast kun je bijvoorbeeld ook eens beleggen met olijven, minitomaatjes, rauwe ham, paprika, champignons, ananas en nog veel meer.

Verwarm de oven voor op 275 graden, of de hoogste stand. Bak de pizza in het midden van de oven in 10 minuten gaar.

Wok van varkenshaas met gember-pruimensaus

Maak een marinade van:
4 el basterdsuiker
80 ml sesamolie
3 el gesneden verse gember
150 ml japanse sojasaus
40 ml mirin
150 ml pruimenwijn
Gebruik enkele eetlepels van de marinade om 300 gram varkenshaasreepjes ten minste 2 uur mee te marineren.
Laat de rest van de saus langzaam inkoken. Kook een halve liter water en laat daar 2 pruimen enige minuten in weken. Schil de pruimen en snijd ze in stukjes. De helft kan in de saus, houd de andere helft apart. Als de saus wat ingedikt is één pruim toevoegen. Laat de saus afkoelen. Let op: door de suiker is de saus nog lang erg heet! Pureer de saus.

Verhit olie in een wok. Snijd een kleine ui, twee teentjes knoflook en een stuk verse gember in kleine stukjes en fruit kort. Bak daarbij 300 gram broccoli- en/of bloemkoolroosjes. Schep de groente uit de pan. Bak in een flink hete wok de varkenshaasreepjes met wat olie bijna gaar. Schep de groente terug, voeg een beetje van de overgebleven saus toe en de andere pruimenstukjes. Warm alles goed door.

Serveer met noedels. Op de foto heb ik boekweitnoedels gebruikt, maar die plakten teveel. Waarschijnlijk passen udon of mie noedels beter. Geef de rest van de saus er in een schenkkannetje apart bij.

Wrap met chiliroomkaas

IJsbergsla dankt zijn naam aan de transportwijze die in het begin van de 20e eeuw gebruikt werd om de sla met de trein van de west- naar de oostkust van de Verenigde Staten te vervoeren. Hierbij werden de kroppen bedolven onder lagen ijs om ze vers te houden. Pas eind vorige eeuw werd de ijsbergsla ook in Nederland geteeld, eerst in de volle grond, later in kassen. IJsbergsla staat bekend om zijn knapperigheid en zijn frisse, milde smaak.

Bak 125 gram garnalen kort in twee teentjes knoflook gaar. Snijd een halve paprika, een halve vleestomaat en 2 avocado's in stukken. Maak een saus van 250 gram roomkaas, 75 ml zoete chilisaus, 2 theelepels sesamolie en 2 theelepels gedroogde, rode peper. Voeg eventueel nog knoflook aan de saus toe.
Warm de wraps op. Besmeer ze ruim met de saus en vul met de groente en garnalen. Vouw ze dicht en serveer met enkele reepjes ijsbergssla.

Bospaddenstoelen-Jansson

Janssons Frestelse is een populair Zweeds en Fins recept en betekent letterlijk 'Janssons Verleiding'. Eén van de verklaringen voor deze naam is dat hij vernoemd is naar Pelle Janzon, een operazanger uit de 19de eeuw, die van lekker eten hield. Een andere verklaring luidt dat hij vernoemd is naar een gelijknamige film uit 1928. Het recept is van oorsprong een aardappelschotel met ui, room en ansjovis. Inmiddels zijn er vele variaties op. Hieronder een vrije variatie met paddenstoelen.

Verwarm de oven op 200 graden. Snijd en fruit een ui, twee teentjes knoflook en een stukje fijngesneden gember. Voeg toe: twee eetlepels tomatenpuree, een theelepel fijngestampte of gemalen kruidnagel, een theelepel kaneel, een eetlepel (balsamico)azijn, een eetlepel stroop (bijv. suikerstroop) en een theelepel kardemom. Laat dit even bakken en roer er dan 200 ml kokosmelk, een halve liter bouillon (van twee blokjes paddenstoelen- of groentebouillon) en een scheut melk toe. Voeg zout en zwarte peper naar smaak toe. Maak 200 gram gemengde paddenstoelen schoon en snijd in grove stukken. Smoor ze even mee in de bouillon. Rasp ondertussen enkele aardappels en een halve courgette in grove stukken. Vet een ovenschaal in en schep er de aardappels en courgette in. Giet er de bouillon en paddenstoelen overheen. Druppel er enkele druppels kokosmelk of sesamolie overheen en sprenkel er een eetlepel sesamzaad over. Bak de schotel 50 minuten in de oven.

Tempeh met hoisinsaus

De koolraap is de wortel van een plant uit de kruisbloemenfamilie. Het is een kruising van de knolraap en kool. Het jonge blad van de koolraap wordt snijmoes of snijkool genoemd en kan ook worden gegeten. De koolraap wordt vaak met de knolraap verward, maar een koolraap is groter en kan per stuk gemakkelijk een kilo wegen. Om de verwarring nog groter te maken, worden beide ook wel kortweg 'raap' genoemd. Tegenwoordig behoort de koolraap tot de zogenaamde 'vergeten groenten'.

Maak de hoisinsaus uit het recept van 24 september jl. Snijd 100 gram wortel fijn, een halve prei in reepjes, een paprika in stukjes en een kwart koolraap in "frietjes". Snijd of rasp een stukje gember fijn. Bak de reepjes koolraap in enkele eetlepels olie en hoisinsaus met gember. Bak de blokjes tempeh even mee en voeg daarna de groente toe, steeds even roerend en bakkend: prei, paprika, wortel en ten slotte 50 gram taugé. Voeg tijdens het bakken meer hoisinsaus naar smaak toe.

Serveer met noedels en een fijngesneden bosuitje.

Wortelsalade

Een snelle en simpele wortelsalade. Het venkelzaad geeft het net dat beetje extra.

Maak een sausje van 2 el sojasaus, 2 el rijstazijn en 1 el fijngestampt venkelzaad. Rasp 200 gram wortel en een appel. Meng alles door elkaar. Voeg desgewenst een handjevol rozijnen toe.

Tonijnburgers

Hamburgers, maar dan van vis. Het concept van de hamburger is door geëmigreerde inwoners van Hamburg meegenomen naar de Verenigde Staten, waar een plat stuk gebakken vlees op een broodje geserveerd werd. Hamburger slaat hier zowel op de inwoner van de stad Hamburg, als op het feit dat de burgers uit Hamburg komen, het bijvoeglijk naamwoord dus. Fastfoodketens hebben inmiddels vele varianten verzonnen, en het zijn allang niet meer alleen maar burgers van vlees.

Kook in 25 minuten in ruim water 40 gram linzen gaar. Spoel ze met koud water af en laat ze goed uitlekken. Snijd een halve ui en twee teentjes knoflook fijn. Hak 2 eetlepels pijnboompitten en snijd twee stukjes zongedroogde tomaat in kleine stukjes. Meng in een grote schaal de ui, knoflook, tomaat en pitten. Voeg 80 ml havervlokken toe, 1 eetlepel kappertjes, de linzen, één ei en een uitgelekt blikje tonijn. Roer alles door elkaar en maak er 'burgertjes' van. Bak ze in veel boter in enkele minuten aan beide zijden goudbruin.

Tonijnburgers met venkelwortelsalade

Voor een vegetarische variant kun je de tonijn vervangen door 100 gram zachte geitenkaas. Het recept van de wortelsalade staat in de blog van morgen.

Couscous met worstjes

Vleestomaten bevatten, zoals de naam al zegt, meer vruchtvlees dan gewone tomaten. Ze zijn vaak groter en smaakvoller, maar vaak minder mooi rood. Hoewel de tomaat nu niet meer weg te denken is in de keuken, kwamen ze pas in de negentiende eeuw in het noorden van Europa voor en werd pas in de twintigste eeuw ook in Nederland gekweekt. De vleestomaat verschilt van de standaard losse tomaat, omdat de vleestomaat meer dan vier segmenten of kamers heeft in plaats van twee of drie. Hierdoor heeft de vleestomaat veel meer en stevig vruchtvlees en bevat weinig pitjes. De vleestomaat is de grootste tomatensoort en heeft een omvang van 72 tot 125 mm.

Bewaar vleestomaten niet in de koelkast en bewaar ze niet in de buurt van komkommers of aubergines. Ze verliezen dan hun smaak en aroma. De ideale bewaartemperatuur ligt tussen de 12 en 16 graden.

Bak de worstjes volgens de gebruiksaanwijzing gaar. In dit recept heb ik drie Toscaanse worstjes gebruikt. Snijd ondertussen een halve courgette, een halve vleestomaat en een paprika in stukjes. Snijd enkele takjes verse italiaanse kruiden als oregano, tijm, dille en salie in kleine stukjes.
Haal de worstjes uit de pan als ze klaar zijn en snijd ze in plakjes. Maak de couscous klaar volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Roer alles door elkaar en voeg een halve kop cashewnoten en een halve kop (gele) rozijnen toe. Bak nog enkele minuten.

Risotto met erwten en geitenkaas

Risotto rijst is speciale rijst die tot wel vier keer zijn gewicht aan vocht kan opnemen, zonder kapot te springen. De meest gebruikte rijstsoort is Arborio. Andere bekende soorten zijn Carnaroli en Vialone Nano, maar er zijn er nog veel meer. Risotto komt uit Lombarije, Noord-Italië, maar het is onbekend wanneer en hoe deze rijst daar terecht is gekomen.

Traditioneel wordt risotto bereid met boter, ui en wijn of bouillon, waar vervolgens dan ingrediënten naar keuze aan worden toegevoegd. Door het voortdurend omroeren van de rijst tijdens de bereiding komt de zetmeel uit de rijst los en krijgt de rijst zijn plakkerige structuur waar hij zo bekend om is.

Snipper een rode ui en twee teentjes knoflook. Doe een scheut olie en/of boter in een hapjespan. Fruit hierin de ui en knoflook. Bak daarna een kop risottorijst mee tot deze glazig wordt. Voeg een blokje groentenbouillon toe en daarna langzaam een halve liter water, steeds in porties van 1/8 liter, tot het water helemaal opgenomen is. Ondertussen goed roeren. Kook 150 gram verse doperwten in een aparte pan in 7 minuten gaar. Laat 100 gram geitenkaas zachtjes smelten in de pan met rijst. Snijd een rode (punt)paprika. Voeg alles bij elkaar en roer er nog 2 el pijnboompitten en 1 el kappertjes door.

Zoetzure witlofschotel

Chilisaus is een saus op basis van Chilipepers. Ze variëren van mild tot zeer scherp. De beroemde tabasco is natuurlijk erg heet, maar voor dit recept gebruiken we 'sweet' chilisaus, vaak gebruikt bij viëtnamese loempia's, bapao of kip. Het is een helder-oranje, zoetzure, scherpe saus gemaakt van chilipeper, suiker, azijn en andere smaakmakers. 

Snijd twee teentjes knoflook fijn. Snijd vier aardappels in blokjes en kook ze vijf minuten. Snijd de witlof in reepjes. Verhit twee eetlepels honing in een hapjespan. Voeg de witlof en de knoflook toe en bak deze al roerend in twee minuten gaar. Voeg twee eetlepels zoete chilisaus (loempiasaus) toe, een handjevol gehakte cashewnoten, een handjevol klein gesneden olijven (bij voorkeur zwart). Laat 100 gram geitenkaas op laag vuur smelten bij de witlof. Bak ondertussen de aardappels goudbruin in een andere pan. 

Aardappels en witlof kunnen nu bij elkaar gevoegd worden tot één schotel, maar ze kunnen ook los van elkaar geserveerd worden.

Zomerse kip

Het is weliswaar geen zomer meer, maar dit gerecht kan door het hele jaar gegeten worden. In de zomer maakt de komkommer en de room het tot een geschikte verkoelende schotel.

Bak 200 gram kipfilet (of vegetarische blokjes) in een pan. Snijd en fruit de knoflook in olijfolie en voeg 200 ml room toe, een blokje (kippen)bouillon, twee el franse mosterd, een halve theelepel fijngestampt anijszaad en 100 gram fijngesneden bieslook. Voeg de kip toe aan de saus. Laat tien minuten zachtjes koken met het deksel op de pan. Bak ondertussen op een halfhoog vuur 150 gram ontbijtspek uit. Snijd een halve komkommer in plakjes. Roer vlak voor het serveren de komkommer door de saus. Garneer met een restje bieslook en de in stukjes gesneden ontbijtspek. Serveer met rijst of (nieuwe) aardappels.

Snelle gehaktwokschotel

Snel en gemakkelijk: een variatie op de snelle wok van eerder, ditmaal met vlees. 

Maak de noedels klaar volgens de aanwijzingen op de verpakking. Maak ondertussen 200 gram peultjes schoon. Snijd en fruit de knoflook in hete olie in een wok. Bak 200 gram gehakt rul. Voeg de peultjes toe en wok ze al roerend beetgaar in ongeveer vijf minuten. Voeg 100 ml teriyaki-woksaus toe en 1 tl fijngestampt venkelzaad. Roer op het laatst 100 gram taugé erdoor en de gare noedels.

Broccolisoep met boerenbrie

Broccoli is verwant aan bloemkool. Het woord broccoli komt van het Italiaans 'broccoli', wat 'bloeiende knop van de kool' betekent: van de plant worden de nog gesloten bloemknoppen gegeten. Als je een broccoli (te) lang laat liggen, kun je zien dat sommige van de knoppen zich openen en gele bloempjes krijgen. Broccoli heeft veel goede eigenschappen. Het is rijk aan vitamine C en bevat veel voedingsvezels. Daarnaast werkt het anti-viraal, anti-bacterieel en werkt het tegen kanker. Onderzoekers hebben echter aangetoond dat koken of diepvriezen de gunstige werking met driekwart kan verminderen, terwijl bij wokken, stomen of bereiding in de magnetron de werkzame stoffen worden behouden.[

Voor de broodjes, het voor- of bijgerecht:

Bak per persoon één afbakbroodje gaar in de oven. Snijd ondertussen van een aubergine in de lengte twee grote plakken af van ongeveer 1 cm dik. Grill de plakken met peper tot ze zacht zijn. Snijd de broodjes doormidden en beleg met rauwe ham, een plak aubergine en een beetje geraspte kaas. Zet de broodjes terug in de oven en laat de kaas smelten. Sprenkel enkele druppels truffelolie over de broodjes alvorens te serveren.

Voor de maaltijdsoep (ruim drie personen):

Snijd en fruit een ui en enkele teentjes knoflook. Snijd de rest van de aubergine in blokjes en bak ze mee met de knoflook en ui. Voeg een liter (groente)bouillon toe en laat nog even koken. Schil ondertussen twee grote aardappels en snijd ze in grove stukken. Snijd 2 grote stronken broccoli in roosjes. Snijd de harde stukken van de stronken en snijd de rest in blokken. Kook de aardappelen 5 minuten alvorens je de broccoli toevoegt. Laat 10 minuten koken. Giet het water af en schep de groente door de bouillon. Pureer de soep voorzichtig tot alle stukjes fijngemalen zijn. Snijd van 100 gram licht pittige boerenbrie de randjes af. Snijd de rest in stukken en roer door de soep. Laat de kaas smelten, maar laat de soep niet meer koken. Breng op smaak met rode en/of zwarte peper. 

Voor het garneren van de soep kunnen één of meerdere van de volgende ingrediënten gebruikt worden: rode paprika, 50 gram taugé, enkele plakken rauwe ham, enkele plakjes rauwe zalm van goede kwaliteit, geraspte pecorino of parmezaan.

Bospaddenstoelen met jeneverbessaus

De jeneverbes is de vrucht van een conifeerstruik. De naam is een verbastering van het Latijn 'Juniperus', wat samengesteld is uit 'junior' (de jongere) en 'parere' (verschijnen) en slaat op de nieuwe vruchtjes die verschijnen als de oudere, rijpere vruchtjes nog aan de struik hangen. Het rijpen van de 'bessen' strekt zich uit over twee jaar. De vrouwelijke zaadschubben vormen in het eerste jaar zwartblauwe kegelbessen. Na de overwintering worden zij donkerblauw. 

De naam Jennifer is verwant aan jeneverbes. De struik staat symbool voor kuisheid. En natuurlijk wordt van de jeneverbes ook de bekende jeneverdrank gemaakt. 

Jeneverbes vind je in sommige supermarkten bij de kruidenpotjes.

Snijd drie teentjes knoflook in stukjes. Plet 8 jeneverbesbolletjes. Smelt boter in een steelpannetje en smoor de knoflook en jeneverbesjes. Voeg 1 eetlepel sojasaus toe, 100 ml (soja)room en 100 ml paddenstoelenbouillon. Laat de saus even koken. Haal de besjes er weer uit; ze zijn niet lekker om op te eten.

Was en snijd een grote zoete aardappel in partjes en grill ze of bak ze op in een pan tot ze zacht zijn. Was en snijd 250 gram gemengde (bos)paddenstoelen en bak ze in een hapjespan gaar in de helft van de saus. Voeg peper toe, een halve courgette in blokjes en een handjevol cashewnoten. Schenk de rest van de saus erbij en warm goed door.

Serveer met dunne ringetjes bosui en eventueel een klein beetje rijst.

Zuurkool met vruchtjes

Een snel recept voor zuurkoolstamppot:

Warm de rookworst volgens de gebruiksaanwijzing op. Maak de zuurkool warm. Voeg toe aan de (kant-en-klare) puree. Snijd de perziken en peren in stukjes. Breng op smaak met mosterd. 

In plaats van de perziken en peren kan bijvoorbeeld ook een blik cocktailvruchtjes, mangopartjes of ananasstukjes gebruikt worden.

De stamppot kan ook even in de oven. Schep de stamppot in een ovenschaal en bestrooi met paneermeel. Leg er een paar kleine klontjes boter op. Bak 20 minuten op 200 graden, tot er een lichtbruine korst op is gekomen. Serveer de worst er los bij.